Çevrimdışı
Çin’de başlayan bir salgın hastalık birkaç ay içerisinde bütün dünyaya yayılarak bir pandemi halini aldı. Elbette bu sürece pek hazırlanamadan yakalandık ve maddi, manevi epey sarsıntılı bir dönem geçirdik. Maalesef çok fazla batan şirket ve kuruluş oldu ancak diğer bir yandan krizden avantaj doğurabilen kıvrak zekâlı firmalarla da karşılaştık. Peki, durumun bitişine ne kadar hazırız?
Aşılama ülkemiz de dâhil olmak üzere dünyanın pek çok bölgesinde hızla devam ediyor. Bir yandan virüsün çeşitli varyantları çıksa da şu ana kadar aşıların bu varyantları da kapsıyor olması insanoğlu olarak büyük şanslarımızdan birisi oldu. Ayrıca aşılamanın böyle hızlı gerçekleşmesi ve tamamlanması yanında bir şey daha getiriyor. Salgının nihayet sonunu görebiliyoruz, başka sorunlarla karşılaşmazsak insanlık olarak bir macerayı daha atlattık diyebiliriz. Son düzlüğe girdiğimiz bugünlerde konuşmamız gereken bir diğer konu da pandeminin bitişinden ve normal hayatın başlayışından daha az etkilenmenin yolları olacak. İnanın hiç de başlık yersiz değil.
Pandemi Koşullarına Alıştık
Alışveriş internetten yapılır, kalabalık mekânlardan uzak durulur, dikkatli olmak lazım çünkü başımıza her şey gelebilir; hatta yatırımları da bir başka bahara bırakalım. Bu şekilde hissettiğimiz uzun bir süre geçirdik. Kemerlerin biraz gevşetildiği dönemlerde bir restorana gittiğimizde fiziksel müşteriyle şoka uğradıklarını siz de görmüş olmalısınız. Açılışa pek çoğu hazır sayılmaz ancak buna kolayca alışabileceklerini de düşünebiliriz. Bunlar çok basit sorunlar.
Pandemi bittiğinde, yaklaşık iki yıldır hayatlarımızı, ekonomik tutumlarımızı, davranış önceliklerimizi rehin almış olacak. Bizi bu duruma alıştırmış olacak. Birçok işletme operasyonlarını internetle entegre bir hale getirmek durumunda kaldı ve bu konuda atılımlar gerçekleştirdi. Yine hiç azımsanamayacak sayıda şirket de fiziksel ticaret ile bağlarını bu dönemde tamamen kesti ve bütün çalışmalarını elektronik ticaret ile yürütmeye başladı. Peki, günün sonuna geldiğimizde bu da bir sorun oluşturmayacak mı? Doğrusu dikkatli olmak gerekiyor efendim.
İnsanlar normal hayata döndüklerinde satın alma alışkanlıkları da eskisi kadar olmasa da fiziksele dönecek. Bu bazı yatırımları ve şirketleri de büyük bir riske sokacak. Bu konuda refleks geliştirmiş olan birçok firma, pastanın hacim kaybetmesiyle ekonomik olarak zorluk çekecek gibi görünüyor. Yine üretim bantlarını genişletmiş olan maske, dezenfektan, kolonya üreticileri için de durum pek farklı sayılmaz. Daha önce adını dahi duymadığınız kaç yeni kolonya üreticisiyle tanıştınız bu dönemde? Peki, hastalık unutulduğunda bu üreticilere ne olacak? Nasıl ayakta kalacaklar? İşte buna da hazırlanmak önemli.
Çok da Kötümser Olmaya Gerek Yok
Söylediklerimin kuruntu olduğunu belirterek kendimle çelişmeyeceğim yanlış anlamayın. Yine de dikkatli olma şartıyla kötümserliğe hiç gerek yok. Pandeminin ilk aylarında sistemin kökten çökeceği gibi bir inanç yayılmıştı. “İşte kapitalizmin sonu!” minvalinde az mı makale okuyup, video izledik? Nasıl ki kapitalizmin sonu pandemiyle gelmedi, salgının sonuyla da gelmeyecek. Hatta muhtemelen hastalığın ilk aylarına nazaran daha küçük bir sorun olacaktır.
